Soạn bài: Bài 4 - Luyện tập tạo lập văn bản
I. CHUẨN BỊ Ở NHÀ
1. Cho tình huống
Em cần viết một bức thư để tham gia cuộc thi viết thư do Liên minh Bưu chính Quốc tế (UPU) tổ chức với đề tài: Thư cho một người bạn để bạn hiểu về đất nước mình.
Hãy chuẩn bị viết bài theo các bước: tìm hiểu đề và lập ý, lập dàn bài, viết một số đoạn văn.
2. Gợi ý
a) Em sẽ viết về nội dung gì cho phù hợp với khuôn khổ 1000 chữ: truyền thống lịch sử, cảnh đẹp thiên nhiên hay những đặc sắc về văn hóa và phong tục của đất nước Việt Nam?
b) Em sẽ viết cho ai: một người bất kì hay phải có tên cụ thể; người lớn hay trẻ em; bạn Việt Nam hay bạn nước ngoài?
c) Em viết bức thư ấy để làm gì: để nhắc lại các bài học về địa lí và lịch sử hay còn để gây thiện cảm của bạn đối với đất nước mình và góp phần xây dựng tình hữu nghị?
d) Ern sẽ mở đầu bức thư thế nào cho tự nhiên, gợi cảm chứ không gượng gạo, khô khan: do nhận được thư bạn hỏi về Tổ quốc mình nên em viết thư đáp lại; do đọc sách báo, xem truyền hình về nước bạn mà em liên tưởng đến đất nước mình và muốn bạn cùng biết, cùng chia sẻ, hay vì lí do nào khác?
e) Em sẽ viết những gì trong phần chính của bức thư? Nếu định giới thiệu cảnh đẹp của đất nước Việt Nam thì nên chọn những cảnh nào cho tiêu biểu?
g) Em sẽ kết thúc bức thư như thế nào: chỉ gửi lời chào, lời chúc và lời hứa hẹn sẽ luôn trao đổi thư từ với bạn hay còn tìm cách gợi ra một lí do nào đó để bạn nhớ đến đất nước mình?
II. THỰC HÀNH TRÊN LỚP
Thực hành viết thư, các em có thể theo các bước sau:
1. Định hướng bức thư
a) Nội dung:, cảnh đẹp đất nước và con người Việt Nam.
b) Đối tượng: viết cho người bạn nước ngoài.
c) Mục đích: để gây cảm tình của bạn với đất nước mình và xây dựng tình hữu nghị.
2. Bố cục bức thư
a) Đầu thư:
- Việt Nam, ngày... tháng... năm...
- Lời xưng hô.
b) Phần chính bức thư:
- Vài cảm nghĩ về đất nước bạn qua việc xem bài, đọc sách báo.
- Giới thiệu cảnh đẹp đất nước với những điểm du lịch nổi tiếng.
+ Miền núi.
+ Miền biển.
+ Miền đồng bằng.
- Giới thiệu về con người Việt Nam.
c) Cuối thư:
- Ước mong bạn có dịp đến Việt Nam.
- Lời chúc tình bạn mãi thắm thiết và lời chúc sức khỏe.
- Kí tên.
3. Diễn đạt thành văn bản
(Theo yêu cầu của thầy cô, các em hãy tự viết hoàn chỉnh một hoặc vài đoạn văn nào trong bố cục trên).
4. Kiểm tra xem đoạn văn vừa viết có phù hợp với bố cục và định hướng của bài hay chưa.
(Trên đây chỉ là một bố cục tham khảo. Các em có thể sáng tạo ra một bố cục khác nữa, miễn sao các ý được sắp xếp hợp lí là được.)
BÀI ĐỌC THAM KHẢO
Thư mời bạn về quê chơi nhân dịp nghỉ hè.
Vàm Cỏ, ngày... tháng... năm...
Duy thân,
Chỉ không đầy một tháng nữa là bãi trường rồi. Tôi đang nghĩ đến bạn và nghĩ đến những cuộc vui ngày hè.
Duy ạ, tôi đã xin phép ba má tôi mời bạn về quê tôi chơi. Ba má tôi hài lòng lắm. Riêng tôi vui mừng và nôn nao khôn xiết. Vì có Duy, chúng mình sẽ cùng nhau “ngao du sơn thủy” và sẽ cùng nhau trao đổi học tập. Như vậy, dù nghĩ học gần chín mươi ngày nhưng bài vở khó mà quên đi. Phải không?
Tôi sẽ bơi xuồng đưa bạn dọc theo dòng sông sau nhà. Hai bên bờ, dừa nước mọc san sát, mát rượi. Ngồi trên xuồng, chỉ cần với tay lên là có thể hái được bần ổi gie ra ngoài. Bạn sẽ có dịp ngắm cảnh và thấy rằng quê hương mình nơi đâu cũng đẹp.
Duy có thích thả diều không? Ở đây, chiều đến, các bạn nhỏ thả diều nhộn nhịp lắm. Diều lượn bay nhấp nhô, thong thả giữa trời lộng gió, trông chẳng khác gì những bông hoa trong ngày hội lớn.
Nhưng tuyệt nhất vẫn là đi câu. Mình cứ nghĩ đến lúc cá trì dây câu nằng nặng. Giựt lên: một con cá giãy giãy là đã thấy sướng rồi. Tôi vừa làm xong sẵn hai cây cần câu cho chúng mình.
Bạn về đây, chúng ta sẽ sông gần gũi với thiên nhiên. Những đêm trăng thanh gió mát lòng ta sẽ thanh thản hơn dưới ánh đèn điện nhiều. Hơn nữa, Duy sẽ thấy tâm tình bà con ở đây rất là chất phác, dễ mến làm cho chúng ta thêm yêu người, yêu đời.
Thôi, vài dòng báo tin cho Duy, mình mong rằng Duy sẽ không từ chối và có kế hoạch chuẩn bị trước nhé.
À quên, cho mình kính lời thăm hai bác được khỏe mạnh. Chúc bạn luôn luôn học giỏi.
Bạn thân của Duy
Hồ Thanh Lãng