Soạn bài: Bài 25 - Bàn luận về phép học (Luận học pháp)

ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

1. Trong phần đầu tác giả nêu khái quát mục đích chân chính của việc học. Mục đích đó là gì?

Trả lời: Trong phần đầu bài văn tác giả nêu khái quát mục đích chân chính của việc học là: học để làm người có đạo đức, có tri thức, học để góp phần làm hưng thịnh đất nước.

2. Tác giả đã phê phán những lối học lệch lạc, sai trái nào? Tác hại của lối học ấy là gì?

Trả lời: Tác giả đã phê phán lối học hình thức, hòng mưu cầu danh lợi, không còn biết đến đạo lí ở đời.

Tác hại của lối học ấy có thể là rất nghiêm trọng: vua chúa trọng dụng nịnh thần, triều chính rối loạn dẫn đến cảnh nước mất nhà tan.

3. Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách gì?

Trả lời: Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp khuyên vua Quang Trung thực hiện các chính sách sau:

- Cho mở rộng việc học ở tất cả các phủ, huyện trong cả nước để con cháu các quan lại hoặc thường dân đều có thể đi học.

- Về nội dung, việc học tập phải theo cách giáo dục của Chu Tử, đi từ dễ lên khó. Như thế mới bồi dưỡng được nhân tài lập công, giúp nước.

4. Bài tấu có bàn về phép học. Đó là phép học nào? Từ thực tế việc học của em, em thấy phương pháp học tập nào là tốt nhất? Vì sao?

Trả lời: Trong bài tấu, có đoạn nói về phép học: “Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm”. Đó là phép học: phải học rộng, học nhiều nhưng cần nắm vững cái cốt lõi của kiến thức và biết gắn kiến thức với thực tế cuộc sống, học đi đôi với hành.

Qua thực tế học tập, em thấy phương pháp sau đây là tốt nhất: trên cơ sở nghe các thầy cô giảng dạy, học sinh phải biết tự học và cố gắng kết hợp học với hành, cố gắng vận dụng các kiến thức đã học vào các việc của đời sống. Đó là cách học giúp cho bản thân em hiểu sâu bài giảng, nhớ lâu kiến thức và biết vận dụng nhiều điều đã học và công việc gia đình. Ví dụ: Em đã được học môn Sinh vật và hiểu về việc ghép cây nên em đã tự mày mò ghép một số cây trong vườn nhà và thấy kết quả rất tốt đẹp.

5. Tác giả đã nêu lên tác dụng của việc học chân chính như thế nào? Những lời khuyên ấy có ý nghĩa thế nào đối với ngày nay?

Trả lời :

Tác giả đã nêu lên tác dụng lớn lao của việc học chân chính:

- Nó sẽ đào tạo được nhân tài; nhân tài sẽ lập được công làm cho nước nhà vững yên.

- Đạo học thành thì người tốt nhiều, người tốt nhiều thì triều đình ngay ngắn mà thiên hạ thịnh trị.

Lời khuyên này, đối với ngày nay vẫn có ý nghĩa sâu sắc vì chúng ta luôn nêu cao phương châm học đi đôi với hành, kiến thức sách vở phải gắn liền với thực tiễn cuộc sống. Ngày nay, chúng ta càng cần đào tạo nhiều nhân tài giỏi về lí thuyết, kiến thức đồng thời cũng phải giỏi về thực hành khoa học kĩ thuật để làm cho đất nước ta ngày thêm giàu mạnh.

6. Thử xác định trình tự lập luận của đoạn văn bằng một sơ đồ.

SƠ ĐỒ

LUYỆN TẬP

Phân tích sự cần thiết và tác dụng của phương pháp học tập “học đi đôi với hành”.

Phân tích:

Nếu người đi học chỉ biết đến lí thuyết trong sách vở thì chỉ có lí thuyết suông. Phải biết gắn kết kiến thức, lí thuyết trong sách vở vào thực tiễn cuộc sống thì người đi học mới thông hiểu kiến thức, lí thuyết một cách sâu sắc hơn, đồng thời biết đem kiến thức, lí thuyết đó ứng dụng vào nhiều việc làm lợi cho cuộc sống.

Ví dụ một người học vi tính mà chỉ học qua sách vở thì suốt đời cũng không thể sử dụng máy vi tính và tự mình không thể tìm tòi sáng tạo ra nhiều vấn đề mới trong quá trình sử dụng máy.

Một người học về sinh vật mà chỉ ngồi ở thư viện để đọc sách thì chẳng biết chọn giống, lai giống, ghép cây, chữa bệnh cho cây...

Học sinh Việt Nam đi thi quốc tế các môn như vật lí, hóa học, tin học... thì rất giỏi về lí thuyết, nhưng sang khâu thực hành thì thường thua kém các đội bạn vì khi học, chưa đủ điều kiện để thực hành.

Tóm lại học lí thuyết, học kiến thức sách vở cũng là rất cần thiết, là không thể thiếu được vì đó là cái chìa khóa giúp cho mỗi người bước chân vào lâu đài khoa học kĩ thuật, nhưng người đi học còn phải biết gắn kiến thức với đời sống, luôn thực hiện học đi đôi với hành thì mới thực sự có bản lĩnh để tiến lên một cách vững chắc.