Soạn bài: Ôn tập giữa học kì I

Tiết 1

1. Ôn luyện tập đọc và học thuộc lòng.

Học sinh ôn luyện theo sự hướng dẫn của thầy cô giáo.

2. Những điều cần nhớ về các bài tập đọc là truyện kể thuộc chủ điểm Thương người như thể thương thân:

Tên bài

Tác giả

Nội dung chính

Nhân vật

Dế Mèn bênh vực kẻ yếu

Tô Hoài

Dế Mèn với lòng nghĩa hiệp, thấy chị Nhà Trò bị bọn nhện ức hiếp, đã ra tay bênh vực.

- Dế Mèn

- Nhà Trò

- Nhện

Người ăn xin

Tuốc-ghê- nhép

Sự thông cảm sâu sắc giữa một cậu bé qua đường và một ông lão ăn xin.

- Tôi (chú bé)

- Ông lão ăn xin

3. Trong các bài tập đọc trên các đoạn văn có giọng đọc:

- Thiết tha, trìu mến: Đoạn cuối truyện Người ăn xin:

Từ Tôi chẳng biết làm cách nào. Tôi nắm chặt lấy bàn tay run rẩy kia... đến Khi ấy tôi chợt hiểu rằng: Cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được chút gì của ông lão.

- Thảm thiết: Đoạn Nhà Trò (truyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu phần 1) bày tỏ nỗi khổ của mình.

Từ Năm trước, gặp khi trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện... đến ...Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường để bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.

- Mạnh mẽ, răn đe: Đoạn Dế Mèn đe dọa bọn nhện, bênh vực Nhà Trò (truyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu phần 2)

Từ Tôi thét: - Các người có của ăn của để, béo múp béo míp... đến Có phá hết các vòng vây đi không?

Tiết 2

1. Nghe viết: Lời hứa

2. Trả lời câu hỏi

a) Em bé được giao nhiệm vụ gác kho đạn trong trò chơi đánh trận giả.

b) Em không về vì đã hứa khi chưa có người đến thay là không bỏ vị trí gác.

c) Các dấu ngoặc kép trong bài có tác dụng báo trước bộ phận sau nó là lời nói của bạn em bé hay của em bé.

d) Không được. Trong mẩu chuyện trên có 2 cuộc đối thoại:

1) Giữa em bé với người khách trong công viên.

2) Giữa em bé và các bạn chơi.

Những lời đối thoại giữa em bé và các bạn chơi là do em này thuật lại cho người khách nghe vì vậy phải được đặt trong dấu ngoặc kép để phân biệt với những lời đối thoại của em bé với người khách vốn đã được đặt sau dấu gạch ngang đầu dòng.

3. Bảng tổng kết quy tắc viết riêng

Các loại tên riêng

Quy tắc viết

Ví dụ

1. Tên người, tên địa lí Việt Nam

Viết hoa chữ cái đầu của mỗi tiếng tạo thành tên đó.

Hồ Chí Minh, Nghệ An

2. Tên người, tên địa lí nước ngoài

- Viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành tên đó. Nếu bộ phận tạo thành tên gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng có gạch nối.

- Những tên riêng được phiên âm theo âm Hán Việt, viết như cách viết tên riêng Việt Nam.

- Lu-i Pa-xtơ

- Xanh Pê-téc-bua

- Lý Bạch

- Ba Lê

Tiết 3

1. Ôn luyện tập đọc và học thuộc lòng.

Học sinh ôn luyện theo hướng dẫn của thầy cô giáo phụ trách.

2. Những điều cần nhớ về những bài tập đọc là truyện kể thuộc chủ điểm Măng mọc thẳng.

Tên bài

Nội dung chính

Nhân vật

Giọng đọc

1. Một người chính trực

Ca ngợi sự chính trực thanh liêm một lòng vì dân vì nước của Tô Hiến Thành, vị quan đứng đầu triều Lí.

- Tô Hiến Thành

- Đỗ Thái Hậu

Thong thả, rõ ràng. Nhấn giọng các từ ngữ thể hiện tính cách chính trực của Tô Hiến Thành.

2. Những hạt thóc giống

Đề cao tính trung thực. Nhờ dũng cảm và trung thực, chú bé mồ côi được vua tin yêu truyền cho ngôi báu.

- Cậu bé Chôm

- Nhà vua

Khoan thai, chậm rãi. Cậu bé ngây thơ lo lắng. Nhà vua khi ôn tồn, khi dõng dạc.

3. Nỗi dằn vặt của An-đrây-ca

Sự ân hận dằn vặt của An-đrây-ca trước cái chết của ông.

- An-đrây-ca

-Mẹ
An-đrây ca

Trầm buồn, xúc động.

4. Chị em tôi

Cô chị hay nói dổi bố để đi chơi được cô em làm cho tỉnh ngộ.

- Cô chị

- Cô em

- Người cha

Nhẹ nhàng, hóm hỉnh. Lời người cha: khi ôn tồn, khi buồn bã. Lời cô chị khi lễ phép, khi bực tức. Lời cô em: thản nhiên, có lúc giả bộ ngây thơ.

Tiết 4

1. Ghi lại các từ ngữ đã học theo chủ điểm:

Thương người như thể thương thân

Măng mọc thẳng

Trên đôi cánh ước mơ

Từ cùng nghĩa: thương người, nhân hậu, nhân ái, nhân đức, nhân từ, nhân nghĩa, hiền hậu, hiền từ, hiền lành, hiền dịu, dịu hiền, trung hậu, phúc hậu, đùm bọc, đoàn kết, tương trạ, thương yêu, thương mến, yêu quý, xót thương, độ lượng, bao dung, giúp, cứu giúp, tương trạ, cứu trợ ủng hộ, hỗ trợ, bênh vực, bảo vệ, che chở, che đã cưu mang, nâng đã, nâng niu...

Từ cùng nghĩa: trung thực, trung thành, trung nghĩa, ngay thẳng, thẳng thắn, thẳng thừng, thẳng tính, ngay thật, chân thật, thật thà, thành thật, thật lòng, thật tình, thật tâm, thật bụng, thành thực, bộc trực, chính trực, tự trọng...

Ước mơ, ước muốn, ước ao, mong ước, ước mong, ước vọng, mơ ước, mơ tưởng...

Từ trái nghĩa: độc ác, hung ác, nanh ác, tàn ác, tàn bạo, cay độc, ác nghiệt, hung dữ, dữ tợn, dữ dằn, ăn hiếp, hà hiếp, bắt nạt, hành hạ, đánh đập, áp bức, bóc lột...

Từ trái nghĩa: dối trá, gian dối, gian lận, gian manh, gian ngoan, gian giảo, gian trá, lừa bịp, lừa dối, bịp bợm, lừa đảo, lừa lọc...

 

2. Các thành ngữ, tục ngữ gắn với 3 chủ điểm:

a) Thương người như thể thương thân:

- Ở hiền gặp lành; Một cây làm chẳng nên non, Ba cây chụm lại nên hòn núi cao; Hiền như đất, lành như Bụt; Môi hở răng lạnh; Máu chảy ruột mềm; Nhường cơm sẻ áo; Lá lành đùm lá rách,...

b) Măng mọc thẳng:

- Thẳng như ruột ngựa; Thuốc đắng dã tật; Cây ngay không sợ chết đứng. (Trung thực).

- Giấy rách giữ lấy lề; Đói cho sạch rách cho thơm. (Tự trọng).

c) Trên đôi cánh ước mơ:

Cầu được ước thấy; Ước sao được vậy; Ước của trái mùa; Đứng núi này trông núi nọ.

Đặt câu:

Mình phải “Đói cho sạch rách cho tham” bạn ạ! Chớ làm điều gì xằng bậy.

3. Bảng tổng kết về hai dấu câu: dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.

Dấu câu

Tác dụng

Ví dụ

a) Dấu hai chấm

- Báo hiệu bộ phận đứng sau nó là lời nói của một nhân vật. Dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng.

- Hoặc là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.

-> Cô giáo hỏi: “Em đã làm gì để giúp đã mẹ?”

 

 

Nàng chạy vội đến chum nước nhưng không kịp nữa rồi: Vỏ ốc đã vã tan.

b) Dấu ngoặc kép

- Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hay của người được câu văn nhắc đến.

- Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép cần thêm dấu hai chấm.

- Đánh dấu những từ được dùng với nghĩa đặc biệt.

-> Mẹ thường gọi tôi là “cục cưng” của mẹ.

 

Xi-ôn-cốp-xki nói: “Các vì sao không phải để tôn thờ mà đề chinh phục.”

Có bạn tắc kè hoa xây “lầu” trên cành đa.

Tiết 5

1. Ôn luyện tộp đọc và học thuộc lòng:

Học sinh ôn luyện theo hướng dẫn của thầy cô giáo.

2.

Tên bài

Thể loại

Nội dung chính

Giọng đọc

1. Trung thu độc lập

Văn xuôi

Trong đêm trung thu độc lập đầu tiên, anh chiến sĩ mơ ước về tương lai của đất nước và của thiếu nhi.

Nhẹ nhàng, tự hào, tin tưởng

2. Vương quốc Tương lai

Kịch

Các bạn nhỏ mơ ước một cuộc sống hạnh phúc đủ đầy ở đó trẻ em là những nhà phát minh góp phần phục vụ cuộc sống.

Hồn nhiên

3. Nếu chúng mình có phép lạ

Thơ

Các bạn nhỏ ước mơ có phép lạ để làm cho thế con người trở nên tót đẹp hơn.

Hồn nhiên, vui tươi

4. Đôi giày ba ta màu xanh

Truyện

Để cho cậu bé lang thang đi học, chị phụ trách đã khiến cậu xúc động vui sướng vì chị đã thưởng cho cậu đôi giày mà cậu mơ ước.

Chậm rãi, nhẹ nhàng

5. Thưa chuyện với mẹ

Văn xuôi

Cương muốn trở thành thợ rèn kiếm sống đỡ đần mẹ nên đã thuyết phục mẹ .đồng tình với em.

- Cương: lễ phép, thiết tha.

- Mẹ Cương: dịu dàng, xúc động

6. Điều ước của vua Mi-đát

Văn xuôi

Muốn mọi vật mình chạm vào đều hóa ra vàng nhưng cuối cùng vua Mi-đát hiểu ra: Những ước muốn tham lam không mang lại hạnh phúc cho con người.

Khoan thai. Giọng đọc linh hoạt, phù hợp với tâm trạng nhân vật.

3. Ghi chép về các nhân vật trong các bài tập đọc là truyện kể:

Tên bài

Nhân vật

Tính cách

Đôi giày ba ta màu xanh

- Nhân vật “tôi” (chị phụ trách)

- Lái

Thương người, muốn giúp trẻ lang thang. Rất quan tâm, thông cảm với ước muốn của trẻ. Rất hồn nhiên, nhiều tình cảm, ham thích được đi giày đẹp.

Thưa. chuyện với mẹ

- Cương

- Mẹ Cương

Thương mẹ, muốn đi làm kiếm tiền để đỡ đần cho mẹ. Dịu dàng, yêu thương con.

Điều ước của vua Mi-đát

- Vua Mi-đát

- Thần Đi-ô-ni-dốt

Tham lam nhưng biết hôi hận. Khôn ngoan, sáng trí, biết dạy cho vua một bài học.

Tiết 6

1. Đọc đoạn văn.

2. Những tiếng có mô hình cấu tạo sau:

Tiếng

Âm đầu

Vần

Thanh

a) Chỉ có vần và thanh: ao

 

ao

Ngang

b) Có đủ âm đầu vần và thanh (tất cả các tiếng còn lại): dưới, tầm,cánh, chú, chuồn, bây, giờ, là, lũy, tre, xanh, rì, rào.

d

t

c

ch

ch

b

gi

...

 

ươi

âm

anh

u

uôn

ây

ơ

...

sắc

huyền

sắc

sắc

huyền

ngang

huyền

...

 

3.

Từ đơn

dưới, tầm, cánh, chú, là, lũy, tre, xanh, trong, bờ, ao, những, gió, rồi, cảnh, còn tầng.

Từ láy

rì rào, rung rinh, thung thăng

Từ
ghép

bây già, khoai nước, tuyệt dẹp, hiện ra, ngược xuôi, xanh trong, cao vút, chuồn chuồn.

4. Tìm trong đoạn văn trên:

- 3 danh từ: tầm, cánh, chú chuồn chuồn, tre, gió, bờ, ao, khóm, khoai nước, cảnh, đất nước, cánh, đồng, đàn, trâu, cỏ, dòng, sông, đoàn, thuyền, tầng, đàn, cò, trời.

- 3 động từ: rì rào, rung rinh, hiện ra, gặm, ngược xuôi, bay.

Tiết 7

BÀI LUYỆN TẬP

A. ĐỌC THẦM: Quê hương

B. CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG:

Câu 1: ý b (Hòn Đất)

Câu 2: ý c (Vùng biển)

Câu 3: ý c (Sóng biển, cửa biển, xóm lưới làng biển, lưới)

Câu 4: ý b (Vòi vọi)

Câu 5: ý b (Chỉ có vần và thanh)

Câu 6: ý a (oa oa, da dẻ, vòi vọi, nghiêng nghiêng, chen chúc, phất phơ, trùi trũi, tròn trịa)

Cây 7: ý c (Thần tiên)

Câu 8: ý c (Ba từ, là các từ (chị) Sứ; Hòn Đất; (núi) (Ba Thê))

 

Tiết 8

BÀI LUYỆN TẬP

A. CHÍNH TẢ (nghe - viết): Chiều trên quê hương

B. TẬP LÀM VĂN:

Đề bài: Viết một bức thư ngắn (khoảng 10 dòng) cho bạn hoặc người thân về ước mơ của em.

Bài tham khảo

Cần Thơ, ngày 21 tháng 10 năm 2010

Toàn thân mến!

Hôm nay, ngày cuối tuần, mình tranh thủ viết thư thăm Toàn. Nhân đây, mình kể cho Toàn nghe về ước mơ của mình nhé!

Từ khi mình đi tham quan cùng bố, một ước mơ cháy bỏng đã dấy lên trong tâm trí của mình. Đến tham quan các công trình đã và đang xây dựng ở Phú Mỹ Hưng, mình ước mơ trở thành người kiến trúc sư để thiết kế nên những tòa cao ốc nguy nga hiện đại đã làm mình có những ước mơ về ngành kiến trúc. Mình mong muốn sẽ vẽ nên những biệt thự sang trọng, những tòa nhà diễm lệ, những ngôi trường khang trang, tươi đẹp.

Toàn ạ! Toàn có những ước mơ gì? Hãy kể cho mình nghe với nhé.

Chúng mình hãy ra sức học tập để đạt được những ước mơ tương lai.

Mình tạm dừng bút. Chúc bạn học giỏi và có những ước mơ đẹp.

Bạn của Toàn

(Ký tên)

Hoàng Minh Anh

 

 

 

Viết bình luận