Soạn bài: Luyện tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận

I. LUYỆN TẬP TRÊN LỚP

Bài tập 1

Nhắc lại các thao tác lập luận đã học cùng những đặc trưng cơ bản của từng thao tác.

Các thao tác lập luận đã học là chứng minh, giải thích, phân tích, so sánh, bác bỏ và bình luận.

Đặc trưng cơ bản của từng thao tác:

- Chứng minh là dùng dẫn chứng để làm cho người ta tin.

- Giải thích là dùng lí lẽ để làm cho người ta biết.

- Phăn tích là tách nhỏ thành nhiều bộ phận, chi tiết để làm cho người ta hiểu biết một cách cặn kẽ thấu đáo.

- So sánli làm cho người ta nhận rõ giá trị của sự vật, hiện tượng, tư tưởng bằng cách đốì chiếu với một sự vật, hiện tượng, tư tưởng khác.

- Bác bỏ là nhằm phủ nhận.

- Bình luận là thuyết phục người khác nghe theo sự đánh giá và bàn bạc của người viết, người nói.

Bài tập 2

Trong đoạn trích trên đây, tác giả đã vận dụng thao tác chứng minh là chủ yếu. Bằng thực tế lịch sử hơn 80 năm đô hộ nước ta tác giả chứng minh bọn thực dân Pháp đã phản bội chà đạp lên những thành tựu về tư tưởng và văn minh nhân loại: độc lập, tự do, bình đẳng như thế nào.

Bài tập 3

Học sinh tự viết một bài văn nghị luận bày tỏ ý kiến về một vâ'n đề đang đặt ra trong đời sống văn hóa - tinh thần của con người với yêu cầu phải vận dụng tổng hợp ít nhất ba thao tác lập luận khác nhau.

Trước khi viết đọc kĩ gợi ý của sách giáo khoa.

II. LUYỆN TẬP Ở NHÀ

Bài tập 1

Học sinh sưu tầm những bài (đoạn) văn hay; trong đó tác giả đã sử dụng kết hợp thành công nhiều thao tác lập luận khả năng (xem các bài Đọc thêm).

Bài tập 2

Học sinh tự viết một văn bản nghị luận ngắn, có vận dụng ít nhất ba thao tác lập luận khác nhau để trình bày quan điểm ý kiến của mình về các đề tài đã nêu.