Soạn bài: Kể chuyện: Kể chuyện đã nghe, đã đọc

Ví dụ:

Vua Quang Trung đại phá quân Thanh

Được tin quân Thanh đã chiếm Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ hội các tướng sĩ bàn việc đem quân ra đánh. Các tướng sĩ đều xin vương lên ngôi vua để yên lòng người và danh nghĩa rõ rệt.

Ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân 1788, Bắc Bình Vương làm lễ lên ngôi Hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung.

Vua Quang Trung liền đó tự đem quân thủy bộ tiến ra Bắc. Đến Nghệ An nghỉ lại 10 ngày tuyển thêm binh, cả thảy được 10 vạn và hơn 100 con voi. Ngày 20 tháng Chạp ra tới núi Tam Điệp, Ngô Văn Sở ra mắt tạ tội. Vua Quang Trung an ủi mọi người rồi truyền cho tướng sĩ ăn Tết Nguyên Đán trước, để ngày 30 tháng Chạp thì cất quân, định ngày mùng 7 tháng Giêng vào Thăng Long mở tiệc ăn mừng.

Vua Quang Trung chia đại quân ra làm 5 đạo:

- 2 đạo theo đường biển, vào sông Lục Đầu, để tiếp ứng mặt hữu và chận đường quân Thanh chạy về.

- 2 đạo đi đường núi để tiếp ứng mặt tả và đánh vào phía tây quân địch.

- Đạo trung quân do vua Quang Trung điều khiển tiến theo quan lộ thẳng ra Thăng Long.

Qua sông Giản Thủy (địa giới Ninh Bình và Hà Nam), quân vua Quang Trung phá tan tiến đến Phú Xuyên, bắt sông trọn đám quân do thám nhà Thanh đóng ở đó, không đế một người nào chạy thoát được để báo tin với các đồn lân cận.

Nửa đêm ngày mồng 3 tháng Giêng năm Kỉ Dậu (1789), vua Quang Trung đến vây kín đồn Hà Hồi, rồi bắc loa gọi hàng. Quân Thanh sợ hãi xin hàng, nộp cả quân lương, khí giới.

Mờ sáng ngày mồng 5, vua Quang Trung cho lệnh tiến đánh đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh bắn súng ra như mưa. Vua Quang Trung sai lấy ván ghép lại thành mảnh to và quấn rơm cỏ ướt, cứ 20 người khiêng một mảnh, mang dao nhọn, lại có 20 người cầm khí giới núp theo sau. Đến trước cửa đồn, quân sĩ bỏ ván xuống rút dao xông vào chém. Quân đi sau cũng lăn xả vào đánh. Quân Thanh chông không nổi, bỏ chạy tán loạn. Quân ta thừa thế đánh tràn tới lấy được các đồn. Xác quân Thanh nằm ngốn ngang khắp đồng, các tướng Thanh như Hứa Thế Hanh đều tử trận.

Trong lúc vua Quang Trung kịch chiến ở Ngọc Hồi, Đô đốc Long đem cánh tả quân đánh đồn Khương Thượng, gần gò Đống Đa. Sầm Nghi Đông chống không nổi, thắt cổ chết. Đô đốc Long tiến đánh Thăng Long.

Tôn Sĩ Nghị bỏ cả ấn tín chạy qua sông để lên mạn Bắc. Quân sĩ tranh nhau qua cầu, cầu đổ, chết đuối thây đầy sông. Đạo quân Vân Nam và Quý Châu đóng ở miền Sơn Tây vội vã chạy về.

Trưa hôm ấy, vua Quang Trung áo ngự bào đẫm đen thuốc súng, hiên ngang tiến vào Thăng Long giữa muôn tiếng hoan hô của quân sĩ và dân chúng.

* Giải thích từ ngữ:

- đại phá: đánh lớn và thắng lớn

- Bắc Bình Vương: chức vị của Nguyễn Huệ trước khi lên ngôi vua trở thành Hoàng đế Quang Trung.

- quân thủy: quân sĩ dùng thuyền đánh trên sông nước, quân bộ là quân sĩ đánh trên mặt đất.

- Tết Nguyên Đán: tết đầu năm âm lịch.

- mặt hữu: mặt phải (phía phải)

- mặt tả: mặt trái (phía trái)

- Đạo trung quân: Đạo quân đi chính giữa

- quan lộ: đường cái quan, đường chính do Nhà nước quản lý

- điều khiển: sắp đặt và chỉ đạo

- quân lương: lương thực của quân đội

- tử trận: chết trong trận đánh

- kịch chiến: đánh nhau quyết liệt, dữ dội

- ấn tín: nghĩa đen là cái ấn để làm tin, cần hiểu là cái ấn (con dấu) để chứng tỏ quyền lực của một vị tướng.

- ngự bào: áo của nhà vua

Viết bình luận